اسید دیسکلر، که به آن دی اسکلر یا رسوب‌زدا نیز می‌گویند، نوعی محلول شیمیایی است که برای از بین بردن رسوبات معدنی از سطوح و تجهیزات مختلف استفاده می‌شود. فرمول شیمیایی اصلی اسید دیسکلر، اسید کلریدریک (HCl) است که به طور معمول بین ۱۰ تا ۳۷ درصد در آب حل می‌شود. در این مقاله پالایه سازان فرایند توس به معرفی این ماده خواهیم پرداخت.
اسید دیسکلر (Descaler) چیست؟
اسید دیسکلر (Descaler) یا دی‌اسکلر ماده‌ای شیمیایی است که برای از بین بردن رسوبات معدنی از سطوح فلزی و تجهیزات استفاده می‌شود. این رسوبات معمولاً شامل کربنات کلسیم، کربنات منیزیم و دیگر مواد معدنی است که در سیستم‌های گرمایش، سرمایش، و لوله‌کشی ایجاد می‌شوند.
این اسیدها به طور معمول در تمیزکاری بویلرها، مبدل‌های حرارتی، سیستم‌های تهویه‌مطبوع و سایر تجهیزات صنعتی و خانگی به کار می‌روند.
این ماده حاوی اسیدهایی مانند اسیدکلریدریک (HCl)، اسید فسفریک (H3PO4) و اسید سولفامیک. این اسیدها به سرعت رسوبات معدنی را حل می‌کنند.
دلیل شکل‌گیری رسوبات
با بررسی انواع آب متوجه خواهید شد که در آنها انواع مواد معدنی وجود دارند. رسوبات در سیستم‌های گرمایش، سرمایش و لوله‌کشی به دلیل وجود مواد معدنی محلول در آب و شرایط عملیاتی خاص این سیستم‌ها ایجاد می‌شوند.
آب‌های طبیعی حاوی مواد معدنی مختلفی هستند، از جمله کربنات کلسیم (CaCO3) و کربنات منیزیم (MgCO3). این مواد معدنی در دمای بالا و فشار تغییر می‌کنند و به شکل رسوبات جامد بر روی سطوح تجهیزات و لوله‌ها می‌چسبند.
در سیستم‌های گرمایشی، دمای بالای آب باعث تجزیه بی‌کربنات‌ها به کربنات‌ها می‌شود که کمتر محلول هستند و به صورت رسوب ته‌نشین می‌شوند. این رسوبات بیشتر در دیگ‌های بخار، مبدل‌های حرارتی و سیستم‌های گرمایش آب خانگی تشکیل می‌شوند.
برای پاکسازی این رسوبات می‌توان از اسید دیسکلر به صورت پودری یا یا مایع استفاده کرد. در ادامه نحوه استفاده از آن را بیان خواهیم کرد.
اسید دیسکلر برای پاکسازی لوله های تاسیسات استفاده می شود.
کاربردهای اسید دیسکلر
اسید دیسکلر یا دی اسکلر هم در بخش خانگی و هم صنایع قابل استفاده است:
- رسوب‌زدایی لوله‌ها و مخازن: رسوبات می‌توانند راندمان سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی را کاهش داده و باعث خوردگی لوله‌ها شوند. اسید دیسکلر با حل کردن رسوبات، به بازگرداندن کارایی و افزایش طول عمر این سیستم‌ها کمک می‌کند.
- شستشوی پکیج‌ها: رسوبات می‌توانند مبدل‌های حرارتی پکیج‌ها را مسدود کرده و باعث افت بازدهی آنها شوند. اسید دیسکلر با از بین بردن این رسوبات، به عملکرد بهتر پکیج و صرفه‌جویی در مصرف انرژی کمک می‌کند.
- تمیز کردن سطوح: اسید دیسکلر می‌تواند برای از بین بردن جرم، زنگ‌زدگی و سایر لکه‌های سرسخت از سطوح مختلف مانند کاشی، سرامیک، فلز و پلاستیک استفاده شود.
- اسیدشویی چاه‌ها: اسید دیسکلر می‌تواند برای رسوب‌زدایی و لایه روبی چاه‌های آب استفاده شود.
در برخی موارد ممکن است از محلول رقیق شده آن برای پاکسازی لوله‌های منتهی به دستگاه تصفیه آب استفاده کنند. با این حال، پیش از مصرف آن حتماً با مشاوران این مسئله را در میان بگذارید چرا که نوع لوله و میزان مصرف محلول باید مشخص شود.
نحوه استفاده از اسید دیسکلر
هنگام کار با دیسکلرهای اسیدی، استفاده از دستکش، عینک ایمنی و لباس‌های محافظ توصیه می‌شود، زیرا این مواد می‌توانند خورنده و خطرناک باشند. باید توجه داشت که محلول‌های حاوی دیسکلر بعد از استفاده به درستی دفع شوند تا به محیط‌زیست آسیب نرسانند.
همان‌طور که اشاره کردیم، به‌کارگیری مقدار مناسب ضروری است. انتخاب نوع مناسب دیسکلر و مقدار صحیح استفاده از آن برای بهبود کارایی و افزایش عمر مفید تجهیزات مهم است.
برای استفاده از آن لازم است تا پودر یا مایع را درون مخزن آب بریزید. سپس، اسید دیسکلر به وسیله آب از لوله‌ها و تاسیسات عبور کرده و رسوبات را همراه با خود حل می‌کند.
هنگام باز کردن شیر آب مشاهده خواهید کرد که رنگ آب به صورت شیری یا سفید رنگ در آمده است که حل شدن رسوبات را نشان می‌دهد. به مرور زمان رسوبات کامل از بین می‌رود و آب به رنگی شفاف و زلال در خواهد آمد.
قیمت اسید دیسکلر
عوامل متعددی بر قیمت اسید دیسکلر تأثیرگذار خواهند بود. نوع و خلوص اسید مورد استفاده (مانند اسید کلریدریک، اسید فسفریک یا اسید سولفامیک) تاثیر مستقیم بر قیمت دارد، زیرا برخی اسیدها گران‌تر و خالص‌تر هستند. حجم و بسته‌بندی محصول نیز از عوامل تعیین‌کننده است؛ خرید در مقادیر بزرگ‌تر معمولاً به ازای هر واحد هزینه کمتری دارد.
برند تولیدکننده و کیفیت محصول نیز می‌تواند تفاوت‌های قیمتی ایجاد کند. هزینه‌های حمل و نقل و دسترسی به مواد اولیه نیز بر قیمت نهایی تأثیرگذار هستند. همچنین، تقاضا و عرضه در بازار و نوسانات اقتصادی می‌تواند قیمت اسید دیسکلر را تحت تاثیر قرار دهد.
هنگام استفاده از دیسکلر از دستکش و لباس مناسب استفاده کنید.
اسید دیسکلر | دی اسکلر | دیسکلر
اسید دیسکلر ماده‌ای شیمیایی است که برای حذف رسوبات معدنی از تجهیزات صنعتی و خانگی مانند بویلرها، مبدل‌های حرارتی و دستگاه‌های تصفیه آب استفاده می‌شود. این ماده با حل کردن رسوبات، کارایی و عمر مفید تجهیزات را افزایش داده و هزینه‌های نگهداری را کاهش می‌دهد. عواملی چون نوع و خلوص اسید، حجم محصول، برند و هزینه‌های حمل و نقل بر قیمت آن تأثیرگذار هستند.
سؤال‌های متداول
اسید دیسکلر صنعتی چه تفاوتی با نوع خانگی دارد؟
نوع صنعتی غلظت بالایی دارد و برای رسوب زادی تجهیزات صنعتی به کار می‌رود. نوع خانگی غلظت کمتری دارد.
آیا جایگزینی برای اسید دیسکلر وجود دارد؟
بله برای رسوب‌زدایی و تمیز کردن سطوح می‌توان از روش‌های جایگزینی مانند سرکه سفید، جوش‌شیرین و یا مواد شوینده مخصوص رسوب‌زدایی در سطح خانگی استفاده کرد.
