آب، یکی از با ارزش ترین منابع طبیعی است که در زندگی روزمره ما اهمیت زیادی دارد. انواع آب با ترکیبات و خواص متفاوتی در دسترس هستند که هرکدام تأثیرگذاری خود را در حفظ سلامتی انسان دارند.
| نوع آب | توضیحات |
| آب نمکی | آبی که حاوی نمک های معدنی مانند ناتریوم و کلراید است. |
| آب سخت | آبی که حاوی غلظت بالای مواد معدنی مثل کلسیم و منیزیم است. |
| آب نرم | آبی که کمترین غلظت ممکن از مواد معدنی را دارد. |
| آب معدنی | آبی که از یک یا چند منبع معدنی به دست می‌آید و ممکن است دارای خواص بهداشتی و درمانی باشد. |
تنوع آب بر اساس منابع آبی
- آب های زیرزمینی: آبهای زیرزمینی یکی از مهم‌ترین منابع آب جهان هستند. این آبها اغلب از چاه‌ها و چشمه‌ها به دست می‌آیند و دارای کیفیت بالا و طعم خاص خود هستند. آبهای زیرزمینی معمولاً شفاف و بدون افتاب هستند و برای مصارف آشپزخانه و آب نوشیدن بسیار مناسبند.
- آبهای سطحی: آبهای سطحی از جمله رودخانه‌ها، دریاها، و دریاچه‌ها هستند. این آبها اغلب شامل مواد آلی و معدنی متنوع هستند که می‌توانند به کیفیت فیزیکی و شیمیایی آب تأثیر بگذارند. مصرف این آبها برای کشاورزی، صنعت، و تأمین آب شهری گسترده است.
- آب های زیرزمینی شور: آبهای زیرزمینی شور اغلب حاصل تراکم و نفوذ آب در مناطق کمبود آب می‌باشند. این آبها اغلب دارای مقدار بالایی از مواد معدنی و نمک هستند که مصرف مستقیم برای آب نوشیدن مناسب نمی‌باشد. اما ممکن است برای کاربردهای کشاورزی و صنعتی مناسب باشند.
- آبهای بارانی: آبهای بارانی از منابع آبی هستند که از بارش‌ها به دست می‌آیند. این آبها به دلیل خالصی بالا و عدم تلوث اغلب مناسب برای مصرف آبی در مناطق روستایی و دامداری هستند. اما برای مصرف شهری و صنعتی نیاز به تصفیه دارند.
- آبهای یخچالی: آبهای یخچالی از ذوب برف و یخ در کوهستان‌ها و مناطق سرد به دست می‌آیند. این آبها معمولاً دارای خلوص بالا و طعم تازه‌ای هستند. مصرف این آبها به عنوان یک منبع طبیعی و خالص آب نوشیدنی در برخی مناطق محدود است.
آب باران به دلیل خالص بودن در مصارف دامداری و کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع آب از نظر کیفیت فیزیکی
آب، به عنوان یکی از مهم ترین منابع زندگی و اساسی‌ترین نیاز بشر، انواع مختلفی دارد که از نظر کیفیت فیزیکی متفاوت عمل می‌کنند. باید همه انواع آب را بدانیم و از آب مفید و سالم و مضر را بشناسیم و بدانیم آب آلوده چه ضرری دارد؟ در ادامه، به بررسی انواع آب از نظر ویژگی‌های فیزیکی آنها پرداخته خواهد شد.
- آب شیرین: آب شیرین یکی از انواع پرکاربرد آب است که بیشترین تأثیر را بر زندگی انسان‌ها دارد. این نوع آب به دلیل کمبود مواد معدنی، معمولاً خالص و بدون مواد جامد درجا می‌آید. شفافیت و بی رنگ بودن این آب، از ویژگی های فیزیکی برجسته آن است.
- آب کلردار: آب کلردار یا آب تصفیه‌شده با کلر یکی از انواع آب است که از فرآیند تصفیه و ضدعفونی با کلر عبور کرده است. این آب معمولاً بوی کلر دارد و رنگی کمی به خود دارد. در کل، آب کلردار با افزودن مواد تصفیه‌کننده به آب شیرین کیفیت فیزیکی بالاتری دارد.
- آب معدنی: آب معدنی به دلیل حاوی مقادیر غنی از مواد معدنی، ویژگی های فیزیکی خاصی دارد. شفافیت، طعم، و عطر آب معدنی به وجود مواد معدنی مختلف در آن برمی‌گردد. بسته به منبع طبیعی خود، این آب ممکن است دارای ویژگی‌های خاصی مانند نمکی بودن یا دارا بودن یون‌های خاص باشد.
- آب آلکالین: آب آلکالین دارای pH بالاتر از ۷ است و به عنوان یکی از آبهای سالم برای مصرف شناخته می شود. این آب معمولاً دارای طعم تازه و خنکی بوده و می‌تواند خاصیت خنک کنندگی داشته باشد.
- آب کم کلر: آب کم‌کلر یا آب با افزودن کمترین مقدار کلر به آن، از آب های پرکاربرد با کیفیت فیزیکی خوبی است. این آب معمولاً بدون بو و رنگ است و برای استفاده در مصارف خانگی و آشپزخانه بسیار مناسب است.
تنوع آب بر اساس مشخصات شیمیایی
آب، با توجه به مشخصات شیمیایی خود، انواع گوناگونی دارد که هر یک از این انواع به عنوان یک منبع آب با خصوصیات خاص به مصرف می‌رسند. در اینجا به بررسی تنوع آب بر اساس مشخصات شیمیایی آنها می‌پردازیم.
- آب نرم: آب نرم، آبی است که حاوی مقدار کمتری از مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم است. این نوع آب معمولاً برای استفاده در حوزه‌های خانگی، صنعتی و کشاورزی مناسب است. از این آب برای شستشوی لباس، مصارف آشپزخانه و آب نوشیدن می‌توان بهره‌مند شد.
- آب سخت: آب سخت، حاوی مقدار زیادی از مواد معدنی نظیر کلسیم و منیزیم است. این نوع آب ممکن است باعث ایجاد سنگ‌های رسوبی در لوله‌ها و دستگاه‌های خانگی شود. از این آب برای مصارف کشاورزی و برخی صنایع مانند صنعت نساجی استفاده می‌شود.
- آب نیمه سخت: آب نیمه سخت، مقدار متوسطی از مواد معدنی را در خود دارد. این آب می‌تواند برای مصارف خانگی و صنعتی مناسب باشد و تأثیر کمتری از سنگ‌های رسوبی داشته باشد.
- آب خوراکی: آب خوراکی، حاوی مواد معدنی مفید برای سلامتی انسان است. این آب معمولاً به عنوان آب معدنی شناخته می‌شود و می‌تواند در تأمین نیازهای معدنی بدن مؤثر باشد. بهتر است اگر آب خوراکی را از طریق شیر آب مصرف می کنید حتما آن را تصفیه کنید. تصفیه آب فواید بسیاری دارد که یکی از آنها فواید نوشیدن آب تصفیه شده بر کاهش وزن است.
- آب حاوی املاح معدنی: آب حاوی املاح معدنی می‌تواند موادی همچون سدیم، پتاسیم و منیزیم را در خود داشته باشد. این نوع آب می‌تواند برای تقویت برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن انسان مفید باشد.
- آب قلیایی یا اسیدی:آب قلیایی یا اسیدی، با میزان pH بالا یا پایین است. آب با pH بالا به عنوان آب قلیایی شناخته می‌شود و می‌تواند برای مصارف صنعتی و شستشو مناسب باشد. در مقابل، آب با pH پایین به عنوان آب اسیدی شناخته می‌شود و برای برخی از فرآیندهای شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع آب از نظر محیط زیست
آب، به عنوان یکی از عناصر حیاتی در محیط زیست، تأثیر بسیار زیادی بر اکوسیستم‌ها و تعادل زیستی دارد. انواع مختلف آب از نظر محیط زیست دارای ویژگی‌ها و تأثیرات متفاوتی هستند که در حفظ تعادل زیستی و حفاظت از محیط زیست نقش دارند.
- آب تازه: آب تازه، از منابع مختلفی نظیر رودخانه‌ها و چشمه‌ها به دست می‌آید. این نوع آب، زندگی حیات‌وحش را تأمین می‌کند و به حفظ بوم‌های آبی و حفاظت از گونه‌های مهم محیط زیست کمک می‌کند.
- آب شور: آبهای شور اکثراً از دریاها و اقیانوس‌ها به دست می‌آیند. این نوع آب به دلیل حاوی نمک‌ها و مواد معدنی زیاد، برخی از گونه‌های حیاتی محیط زیست را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین، در پروسه‌های کشاورزی و صنعتی ممکن است تأثیرات زیست محیطی منفی داشته باشد.
- آب حاصل از ذوب یخ: آب حاصل از ذوب یخ اکثراً از کوهستان‌ها و مناطق سرد به دست می‌آید. این آب، منبع آب نوشیدنی برای بسیاری از گیاهان و جانوران مناطق سرد و همچنین منبع تغذیه برخی از رودخانه‌ها است.
- آب زیرزمینی: آب زیرزمینی از چاه‌ها و منابع زیرزمینی به دست می‌آید. این نوع آب به عنوان یک منبع پایدار و مهم برای تأمین آب شرب و کشاورزی محسوب می‌شود. اما باید با دقت به میزان برداشت از این آب پرداخته شود تا منابع آب زیرزمینی حفظ شوند.
- آب باران: آب باران از طریق بارش‌ها به زمین می‌آید و می‌تواند به حفظ تعادل آبیاری اکوسیستم‌ها و رشد گیاهان بسیار کمک کند. همچنین، آب باران نقش مهمی در تعادل دوره آب و هوایی مناطق مختلف دارد.
آب ها انواع مختلفی دارند و خوب است که ما درباره انواع آن مطلع باشیم و جزییاتی همچون چگونگی تصفیه آب و چشمه و دیگر مسائل مهم درباره آب را بدانیم.
آب های زیرزمینی منبعی مهم برای تامین آب های کشاورزی هستند.
نکات پایانی
استفاده از منابع طبیعی و انتخاب هوشمندانه آبها، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها و حفظ محیط زیست کمک کند. از این رو، اهمیت توجه به انواع آب و نحوه مصرف آن به عنوان یک مسئله اساسی در زندگی مدرن بی‌انکار است.
