چرا با کم‌کردن Recovery، واحد RO ما کمتر CIP رفت و ممبران‌ها عمر بیشتری کردند؟

پالایه سازان فرآیند توس
پالایه سازان فرآیند توس

صادر کننده نمونه استان خراسان. بزرگ ترین تولید کننده خاورمیانه

آنچه در این مقاله می خوانیم:

در بسیاری از واحدهای RO صنعتی، فشار برای کاهش Reject و بالا بردن Recovery باعث می‌شود ممبران مرتباً دچار گرفتگی شود و فاصله بین دو CIP کوتاه بماند. در این کیس‌استادی، تجربه یک واحد لب‌شور را مرور می‌کنیم که با کاهش کنترل‌شده Recovery و بازطراحی استراتژی CIP، فاصله بین دو شست‌وشوی شیمیایی را تقریباً سه برابر کرد.

وضعیت اولیه: Recovery بالا، CIP‌های پشت‌سرهم

واحد مورد بحث، یک سیستم لب‌شور با ممبران‌های ۸ اینچ بود که بر اساس طراحی اولیه با Recovery حدود ۷۵٪ کار می‌کرد. این مقدار اگرچه مصرف آب خام را کم می‌کرد، اما در عمل باعث افزایش غلظت نمک در کنسانتره و بالا رفتن احتمال Scaling شده بود. طبق الگوی داده‌ها و بر اساس منطق مقاله بازیابی ایده‌آل در RO مشاهده شد که افت فشار و افت دفع نمک هر ۴۵ تا ۶۰ روز، سیستم را مجبور به CIP می‌کند.

بازطراحی Recovery و پایش پارامترهای کلیدی

در گام بعد، Recovery از ۷۵٪ به حدود ۵۵–۶۰٪ کاهش داده شد؛ عددی که با توجه به TDS، سختی و سیلیس خوراک، در محدوده ایمن قرار می‌گرفت. این تصمیم در کنار انتخاب درست آنتی‌اسکالانت و کنترل SDI باعث شد سرعت تشکیل رسوب در استیج اول و دوم به‌طور محسوسی کاهش یابد.

برای مدیریت علمی CIP، تیم بهره‌برداری بر اساس راهنمای CIP ممبران قدم‌به‌قدم شاخص‌هایی مثل افت شار نرمال‌شده، افزایش ΔP و تغییر هدایت پرمیت را روزانه ثبت کرد تا زمان بهینه شست‌وشو به‌جای احساس، با داده مشخص شود.

بهینه‌سازی خود فرآیند CIP

در کنار کاهش Recovery، خود فرآیند CIP نیز استانداردسازی شد. نوع آلودگی با تحلیل داده‌ها و مشاهدات تشخیص داده شد و بر این اساس، ترکیب شوینده اسیدی و قلیایی متناسب با توصیه‌های مواد شوینده ممبران و انتخاب CIP مناسب اصلاح شد. همچنین از محلول‌های آماده‌ای که در خرید محلول شستشوی ممبران معرفی شده‌اند استفاده شد تا ترکیب شیمیایی کنترل‌پذیرتر باشد.

دما، pH، زمان سیرکولاسیون و مرحله فلاش نهایی با پرمیت، همگی طبق چک‌لیست اجرا شدند تا هر CIP بیشترین احیای ممکن را بدون آسیب به پلی‌آمید فراهم کند.

نتیجه: سه برابر شدن فاصله CIP و کاهش OPEX

پس از اعمال تغییرات، Recovery جدید و برنامه CIP به‌مدت یک سال پایش شد. فاصله بین دو شست‌وشو از حدود ۲ ماه به نزدیک ۵–۶ ماه رسید؛ در حالی‌که کیفیت پرمیت در محدوده هدف باقی ماند و دبی تولید نیز با تنظیمات جدید پایدار شد. بخشی از این موفقیت به انتخاب درست ممبران و طراحی قطار برمی‌گردد که در صفحه ممبران لب‌شور و طراحی واحدهای BWRO به اصول آن اشاره شده است.

جمع‌بندی این کیس‌استادی ساده است: گاهی کاهش منطقی Recovery و پذیرش کمی پساب بیشتر، در مقابل کاهش تعداد CIP، افزایش عمر ممبران و کاهش توقف‌های ناخواسته، از نظر اقتصادی و عملیاتی کاملاً به‌صرفه‌تر است.

سوالات متداول چرا با کم‌کردن Recovery، واحد RO ما کمتر CIP رفت و ممبران‌ها عمر بیشتری کردند؟

جواب: نه؛ Recovery خیلی پایین مصرف آب و انرژی را بالا می‌برد. باید تعادل بین کیفیت، OPEX و ریسک رسوب پیدا شود.
جواب: معمولاً با افت شار نرمال‌شده، افزایش ΔP و افت دفع نمک نسبت به وضعیت اولیه تشخیص داده می‌شود.
جواب: نه لزوماً؛ مقداری افت دائمی طبیعی است، مهم حفظ روند کلی و جلوگیری از افت شدید راندمان است.
جواب: معمولاً فشار موردنیاز کمی کم می‌شود، اما مهم‌تر از آن کاهش تعداد CIP و توقف‌هاست که در OPEX اثر جدی دارد.
جواب: آنتی‌اسکالانت کمک می‌کند، اما اگر Recovery بیش از حد بالا باشد یا پیش‌تصفیه ضعیف باشد، به‌تنهایی کافی نیست.
جواب: دبی پرمیت، دبی کنسانتره، فشار ورودی و خروجی هر استیج، دمای آب و هدایت یا TDS پرمیت.
جواب: معمولاً کیفیت خروجی کمی بهتر یا پایدارتر می‌شود، چون غلظت نمک در کنسانتره کمتر است.
جواب: بسته به کیفیت آب و طراحی، از چند ماه تا یک سال؛ مهم روند داده‌هاست نه یک عدد ثابت.
جواب: یا نوع شوینده مناسب نبوده، یا دیر اقدام شده، یا ممبران واقعاً آسیب دیده و باید تعویض شود.
جواب: بله، اصول پایش و بازیابی بهینه برای همه سیستم‌های RO مشترک است، فقط مقیاس و ابزار اندازه‌گیری ساده‌تر می‌شود.

آخرین مقالات

ارسال دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

× Send
سبد خرید