در پاسخ به سوال بیشتر آبهای سطح زمین شور هستند یا شیرین؟ باید گفت که 71 درصد فضای زمین را آب پوشانده است که حدود 96 درصد آن آب اقیانوسها میباشد. بنابراین بیشتر آبهای سطح زمین شور بوده و غیر قابل شرب هستند. البته آبها علاوه بر سطح زمین، در جو به صورت بخار و در یخچالهای طبیعی نیز وجود دارند.
حجم آب موجود در کره زمین ساکن نمیباشد و همواره به صورت چرخه از شکلی به شکل دیگر تغییر میکند. بیشتر منابع آب روی کرهی زمین شور هستند و آب شیرین در رودخانهها، دریاچهها و آبهای زیرزمینی موجود است. این حجم از آب شیرین بایستی جوابگو تمام نیازهای زندگی مردم باشد.
علاوه بر آب مورد نیاز مردم، این حجم از آب شیرین برای موجودات زنده، توسعه فعالیت تجاری، صنایع و کشاورزی نیز مصرف میشود. بیشترین حجم آب شیرین در آبهای زیرزمینی و رودخانهها قرار دارد. اگر میخواهید با منابع آب کره زمین بیشتر آشنا شده و اطلاعات لازم را کسب کنید، با ما در ادامه مقاله همراه باشید.
مشخصات آب های سطح زمین |
|
بیشتر آبهای سطح زمین شور هستند یا شیرین؟ | شور |
مقدار آب شیرین و آب شور در کره زمین | آب شیرین 3 درصد و آب شور 97 درصد |
مقدار آب شیرین و آب شور در کره زمین چقدر است؟
کارشناسان قادر به اندازهگیری دقیق حجم آب شیرین موجود در کره زمین نیستند. با این حال بر اساس یافتههای موجود، حجم آب شیرین سطح کره زمین تنها 3 درصد است. از همین رو بسیاری از موجودات زنده و انسانها در سراسر دنیا با مشکل کم آبی رو به رو هستند.
البته باید به این نکته توجه داشته باشید که آب شیرین با آب آشامیدنی تفاوت دارد. از همین برای تبدیل آب شیرین به آب آشامیدنی، بایستی از دستگاه تصفیه آب استفاده نمود. آبهای زیر زمینی و آب رودخانهها دارای املاح، مواد شیمیایی و فلزات سنگین است که برای بدن مضر میباشد.
به همین خاطر بایستی آب تصفیه شده و سپس در اختیار مردم قرار بگیرد. با توجه به اینکه حجم آب شور کره زمین، بیشتر از آب شیرین است. در سراسر جهان تدابیری برای استفاده از این آبهای شور در نظر گرفته شده است. یکی از راهکارها، استفاده از آب شیرین کن برای تامین آب شرب افراد سراسر جهان میباشد.
آیا می توانیم از تمام آبهای شیرین کره زمین استفاده کنیم؟
در حالت کلی تنها 1 درصد از آبهای شیرین جهان، در دسترس بوده و قابل آشامیدن است. زیرا 2 درصد آبهای شیرین، به صورت یخچال و کوههای یخی بوده و غیر قابل استفاده میباشد. از این مقدار 0.75 درصد در سفرههای آب زیرزمینی بوده و 0.01 درصد آب شیرین در رودخانه و دریاچهها موجود است.
دریاچه بزرگ آفریقا بیشترین درصد آب شیرین جهان را دارد . پس از آن دریاچه بایکال روسیه در مقام دوم است. آب شیرین جزو منابع جبران پذیر محسوب میشود. با این حال حجم آن محدود بوده و همین مسئله کمی نگران کننده است. این منابع از طریق فرآیند چرخه آب تامین میشوند و آب مورد نیاز را در اختیار موجودات زنده قرار میدهند.
حال تصور کنید که فعالیتهای انسانی آب بیشتری به نسبت چرخه طبیعی مصرف کند، در این مواقع ما با مشکل کم آبی جدی رو به رو میشویم. این امر موجب کاهش منابع زیرزمینی خواهد شد و آسیبهای جدی به محیط زیست وارد خواهد کرد.
منابع آب شیرین و شور در ایران
کشور ایران دارای چهار فصل بوده و بارش باران در آن فصلی است. به همین خاطر منابع آب شیرین در فصلهای پاییز و زمستان تامین میشود. زیرا در سایر فصلها زمین خشک بوده و میزان بارش نزدیک به صفر است. از طرفی برخی از مناطق در فصلهای پاییز و زمستان نیز بارندگی ندارند و میزان بارندگی سالانه در آن جا تخلیه میشود. این شهرها با مشکل کم آبی رو به رو میشوند، چرا که کمبود آب با توزیع نابرابر آب اتفاق میافتد.
در شمال کشور و نزدیک به دریای خزر، بارش باران حدود 1280 میلیمتر در سال میباشد. اما در جنوب کشور، بارش باران به ندرت اتفاق افتاده و منابع زیر زمینی به سرعت تخلیه میشود. آب سفرههای زیر زمینی در ایران حدود 49.3 میلیارد متر مکعب در سال بوده و میزان برداشت آب در سالهای اخیر به 70 میلیارد متر مکعب رسیده است. همین مسئله باعث نگرانی میشود، زیرا کشور ایران از 70 درصد آبهای شیرین خود استفاده میکند.
بیشترین میزان آب شیرین کشور، برای کشاورزی مصرف میشود. مصارف خانگی حدود 6 درصد آب مصرف کرده و این عدد برای صنایع نزدیک به 2 درصد میباشد. در گذشته ایرانیان باستان از قنات یا کاریز برای ذخیره آب استفاده میکردند، اما امروزه زیرساختهای مدرن مانند سد برای ذخیره آب مورد استفاده قرار میگیرد.
جمع بندی مقدار آب شیرین و آب شور سطح زمین
بیشتر آبهای سطح زمین شور هستند و تنها بخش اندکی از آبهای کره زمین شیرین میباشند. از همین رو اگر اقدامات مناسب برای رفع مشکل کم آبی صورت نگیرد، سراسر جهان با مشکل خشکسالی روبه رو میشود. برخی از کشورها راهکارهای خوبی برای حل مشکل کم آبی در پیش گرفتهاند که کارساز بوده است.
این راهکارها شامل کاهش مصرف آب در بخش مسکونی و تجاری و بازیافت آب فاضلاب میشود. بازیافت آب فاضلاب به وسیله تاسیسات پیشرفته تصفیه آب انجام میشود و کارساز است. آب تصفیه شدهی فاضلاب، در اختیار مصارف کشاورزی قرار گرفته و مشکل کم آبی را تا حد زیادی برطرف میکند.
برخی اقدامات دیگر مانند استفاده از آب شیرین کنها برای تامین آب مورد نیاز در نظر گرفته شده است. اما این اقدامات نیاز به صرف هزینههای گزاف دارد و به اکو سیستمهای دریایی آسیب وارد میکند. به همین خاطر برای جلوگیری از مشکل کم آبی بایستی در مصرف آب صرفه جویی نمود. در این مقاله از پالایه سازان مقدار آب شیرین و شور موجود در سطح کره زمین را شرح دادیم و منابع آب شور و شیرین را بیان کردیم. امیدواریم این مطلب پاسخگوی سوالات شما باشد.
سوالات متداول
چند درصد کره زمین را آب تشکیل داده است؟
حدود 71 درصد کره زمین را آب تشکیل داده است که حدود 97 درصد آن آب شور بوده و تنها 3 درصد آب شیرین است.
چند قسمت از آبهای روی زمین شیرین هستند؟
سه قسمت از آبهای زمین شیرین هستند که شامل آب رودخانهها، چاهها و چشمهها میشود.